Năm nay là năm thứ 2 kỳ thi THPT Quốc gia được tổ chức với mục đích vừa xét tốt nghiệp THPT vừa lấy đó làm căn cứ để các trường ĐH, CĐ thực hiện công tác tuyển sinh. Nếu như năm 2015 là năm đầu tiên tổ chức kỳ thi, tình trạng thí sinh chầu trực ở các trường ĐH để rút-nộp hồ sơ và theo dõi bảng điểm liên tục thay đổi như theo dõi số liệu chứng khoán đã khiến dư luận xã hội hết sức lo ngại thì năm nay, những bất cập đó đã được khắc phục. Có thể nói, việc tổ chức kỳ thi THPT Quốc gia năm 2016 đã giảm áp lực đi lại cho thí sinh và người nhà ở các địa phương, vùng miền xa xôi khi phải lên các tỉnh, thành phố lớn tham dự kỳ thi. Đó là năm nay, Bộ GD-ĐT tiến hành tổ chức các cụm thi ĐH ở tất cả các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương với tổng cộng 120 cụm thi (50 cụm thi tốt nghiệp do Sở GD-ĐT chủ trì và 70 cụm thi do các trường ĐH chủ trì). Công tác đảm bảo an toàn, nghiêm túc cho kỳ thi lớp toán chất lượng đã được đảm bảo bằng việc các cụm thi tăng cường số lượng cán bộ, giảng viên ĐH, CĐ phối hợp với các địa phương làm công tác coi thi như bố trí ít nhất 50% số cán bộ là giảng viên các trường ĐH, CĐ giám sát tại mỗi điểm thi. Tại tổng kết năm học 2015-2016 và triển khai nhiệm vụ năm học 2016-2017 vừa diễn ra ở Hà Nội, Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam yêu cầu Bộ GD-ĐT, các địa phương, các trường học tiếp tục đổi mới thi cử, đặc biệt là kỳ thi THPT Quốc gia để làm sao hiệu quả và tiết kiệm nhất cho xã hội. Đóng góp vào việc đổi mới kỳ thi THPT Quốc gia, PGS.TS Nguyễn Văn Long, Trưởng phòng giáo viên dạy giỏi toán Khảo thí và kiểm định chất lượng giáo dục (ĐH Giao thông Vận tải) đánh giá cao việc ghép 2 kỳ thi tốt nghiệp THPT và thi tuyển ĐH vào làm kỳ thi THPT Quốc gia. Việc làm này góp phần giảm tình trạng thí sinh phải lên các thành phố lớn thi cử cũng như tiết kiệm ngân sách cho Nhà nước. Việc tổ chức kỳ thi THPT Quốc gia vừa đảm bảo cho thí sinh chỉ thi để lấy bằng tốt nghiệp và cả thí sinh vừa xét tốt nghiệp cũng như vào các trường ĐH, CĐ. Quy chế xét tuyển ĐH, CĐ cũng nói rõ việc giao tự chủ tuyển sinh cho các trường ĐH nên các trường có thể lấy kết quả kỳ thi THPT Quốc gia để tuyển sinh cũng như có các hình thức khác như: tổ chức thi riêng, thi thêm tiêu chí phụ, xét tuyển bằng học bạ… Điều này nhằm tạo thuận lợi cho các trường ĐH, CĐ trong việc lựa chọn thí sinh tốt nhất vào trường. Hiện nay, có ý kiến băn khoăn là việc ghép 2 kỳ thi luyện thi toán đại học vào làm 1 thì việc học tập của học sinh có thể sẽ bị lệch lạc do chỉ tập trung vào 4 môn thi THPT Quốc gia hoặc điểm thi không phản ánh đúng thực chất thí sinh có thể đỗ tốt nghiệp. Ví dụ như điểm trung bình các môn học lớp 12 có thể cao nhưng mỗi môn thi của học sinh đều có thể dưới điểm trung bình nhưng vẫn đỗ tốt nghiệp. Liên quan đến vấn đề này, PGS.TS Nguyễn Văn Long cho ý kiến, tiêu chí công nhận học sinh có đỗ tốt nghiệp THPT không thể giống như xét tuyển vào ĐH, CĐ. Chúng ta chỉ lấy tiêu chí để thí sinh đảm bảo việc học tập ở một mức độ nào đó sẽ được công nhận tốt nghiệp THPT, còn thí sinh có được xét tuyển vào ĐH, CĐ hay không thì phải đạt ở mức độ cao hơn. Theo PGS.TS Nguyễn Văn Long, thực tế là kết quả năm học lớp 12 có thể phản ánh năng lực học tập của thí sinh nhưng nếu Bộ GD-ĐT có thể lấy kết quả trung bình của cả 3 năm THPT và cộng với 4 môn thi để xét tốt nghiệp cho các em thì sẽ khách quan hơn.
